Yeni Bir Düzenleme Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru Hakkı

Şemsi Belli’nin son iki dizesini aşağıya aldığım Ankara’da Anayasso isimli şiiri birinci boğaz köprüsünün hizmete açılacağı zamanlarda, Hakkari’de Zap suyunun üzerinde yer alan tel köprüden bahsederken zamanı itibarıyla oldukça dikkat çekmişti.
Türkiye’nin bireysel başvuru hakkının tanındığı 1987 yılından bu yana Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde çok kötü bir sicili oluşmuştur. Ülkemizin, uluslar arası bir hukuk normu olan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ile kabul edilen temel insan haklarını uygulamada hiç başarılı olmadığı bilinmeyen bir şey değildir. Bu kapsamda, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ile kabul edilen temel insan haklarının korunması, bu yönde etkin bir pratik oluşturulması ve AİHM müracaatlarının azaltılması düşünceleriyle Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yolu 23.09.2012 tarihi itibarıyla kabul edilmiştir. Konuyu başlıklar halinde, çok kısa olarak özetlersek;

  • Süre: İç hukuk olağan yollarının tükenmesinden sonra ( temyiz sonucu onama kararı verilmesi veya karar düzeltme yolunun sona ermesi ) 30 gün içerisinde, normal mahkemeler yoluyla veya doğrudan Anayasa Mahkemesine (AYM) başvuru yapılabilir. Hak ihlali için bir yasal yol yok ise 30 günlük süre hak ihlalinin öğrenilmesi ile başlar.
  • Harç : AYM müracaatı için 2018 yılında 294,70 TL harç öngörülmüştür. AİHM başvuruları için bir harç ödenmezken AYM başvurusu için bir harcın kabul edilmesi dikkat çekebilir.
  • Kimler başvurabilir: Kural olarak herkes bireysel başvuru hakkına sahiptir. Ancak, başvuru sahibinin hakkı ihlal edilmiş ve hak ehliyetine sahip biri olması gerekir.
  • Başvuru konuları: AYM ye her konuda başvuru yapılması mümkün değildir. AYM başvurusu bir temyiz değildir. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve ek protokolleri ile kabul edilen hak ve özgürlüklerinden birinin ihlal edilmiş olması halinde AYM başvurusu olabilecektir.
  • AYM nasıl karar verebilir : AYM, başvurucunun hakkının ihlal edildiğine ya da edilmediğine karar verir. İhlal kararı verilmesi hâlinde ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için yapılması gerekenlere hükmedilir. Ancak yerindelik denetimi yapılamaz, idari eylem ve işlem niteliğinde karar verilemez.
  • Hakkın Kötüye Kullanılması : Bireysel başvuru hakkını açıkça kötüye kullandığı tespit edilen başvurucular aleyhine, yargılama giderlerinin dışında, ayrıca ikibin Türk Lirasından fazla olmamak üzere disiplin para cezasına hükmedilebilir şeklinde bir düzenleme bulunmaktadır. Bu maddenin varlığı etkin bir şekilde başvuru yapılmasını engelleyebilir. Kanun maddesi ,açıkça” kötüye kullanmaktan bahsetmekte ise de bu açıkça ifadesinin neleri kapsayacağının belirli olmaması sıkıntı oluşturabilecek bir husustur.

ANKARADA ANAYASSO

Şavata’tan Angara’ya ses getmiir
Biz getmeğe guvvatımız hiç yetmiir
Malımız yoh
Yolumuz yoh
Angara’ya ses verecek dilimiz yoh
Ganadımız, golumuz yoh
Bu ne biçim memlekettir hooy babooov?

Yerin, yurdun adresesin bilmirem
Angara’da: Anayasso!
Ellerinden öpiy Hasso
Yap bize de iltimaso
Bu işin mümkini yoh mi hooy baboov?


Avukat Bülent KAPTAN
Patent & Marka Vekili
http://bkaptan.com/
kaptan@bkaptan.com

© 2018 Kaptan Avukatlık Bürosu. Tüm Hakları Gizlidir. logo-footer

Bülent KAPTAN has set up his private practice as a member of Izmir Bar Association in 1991.
He was registered as Trademark and Patent Attorney to TPE (Turkish Patent Institute, not Turkish Patent and Trademark Office) in 1999. He has attended to Patent Attorneys Professional Training Programmes given by World Intellectual Property Organization as a distant education and an 8 months programme in TPE collabration with European Patent Office.

In 2002, he participated an English Translation Training for 20 months, organized by one of the M.E.B (Ministry of Education) affiliated private education institution.

He is a member of ICC Turkish National Committee and PEM Trademark and Patent Attorneys’ Assocation.

He has been writing in “Refrigeration World”, a publication of Aegean Region Refrigeration Industry and Business Association, since 2002.

He speaks English, German(A2) and Chinese (A2).

Stj. Av. Altınay TANRIYAKUL, 2000 Manisa doğumludur. Yaşar Üniversitesi Hukuk Fakültesinden 2023 yılında mezun olmuştur. Yaşar Üniversitesi İletişim Fakültesi Yeni Medya ve İletişim Bölümünde eğitimi devam etmektedir. İngilizce bilmektedir.

Av. Özge ERDOĞAN, 1997 Adana doğumludur. 2019 yılında İzmir Ekonomi Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun olup 2019 yılından itibaren hukuk büromuzda çalışan ve aynı zamanda İzmir Ekonomi Üniversitesi’nde Özel Hukuk bölümünde yüksek lisans eğitimini sürdüren Özge ERDOĞAN ileri seviyede İngilizce bilmektedir.

 

Yönetici asistanı Selda GÜNEŞ, 1973 İzmir doğumludur. 2014 yılında Anadolu Üniversitesi Adalet bölümünden ve 2017 yılında Anadolu Üniversitesi Kamu Yönetimi bölümünden mezun olmuştur.

Selda GÜNEŞ, executive asistant, is graduated from Anadolu University, departmant of Justice in 2014 and departmant of Public Administration in 2017.

 

Stj. Avukat Artun Alp KAPLAN, 1999 Rize doğumludur. Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesinden 2023 yılında mezun olmuştur. Artun Alp, İngilizce bilmektedir.


Av. Kardelen KOÇAK YILDIRIM, 2018 yılında Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun olmuştur. Dokuz Eylül Üniversitesi insan Hakları hukuku alanında yüksek lisans yapmaktadır. İngilizce bilmektedir.

Lawyer Kardelen KOÇAK YILDIRIM is graduated from Dokuz Eylül University, Faculty of Law in 2018. Ms. Yıldırım does her master degree in human rights law in Dokuz Eylül University. Ms. YILDIRIM speaks English.

Lawyer Kardelen KOÇAK YILDIRIM is graduated from Dokuz Eylül University, Faculty of Law in 2018. Ms. Yıldırım does her master degree in human rights law in Dokuz Eylül University. Ms. YILDIRIM speaks English.

 

Trainee Lawyer Artun Alp KAPLAN has graduated from Kadir Has University Law Faculty in 2023. He wrote his thesis on the subject of Intellectual Property Rights. Artun Alp KAPLAN speaks Turkish and English.

 

Trainee Lawyer Altınay TANRIYAKUL is  graduated from Yasar University Faculty of Law in 2023. Ms. TANRIYAKUL continues her education at Yasar University, Faculty of Communication, departmant of New Media and Communication. Ms. TANRIYAKUL speaks English.

 

Selda GÜNEŞ, executive asistant, is graduated from Anadolu University, departmant of Justice in 2014 and departmant of Public Administration in 2017.